دورهمی شب یلدا، موسیقی زنده، حافظ خوانی، پذیرایی یلدایی (لبو، انار، هندوانه، آجیل...)، شام
امروز 07 اردیبهشت 1403 | ||||||
شنبه | یک | دو | سه | چهار | پنج | جمعه |
23 |
24 |
25 |
26 |
27 |
28 |
29 |
30 |
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
7 |
8 |
9 |
10 |
11 |
12 |
13 |
روز | صبحانه | ناهار | شام | |||
مکان | توسط | مکان | توسط | مکان | توسط | |
1 | - | - | - | - | رستوران (منو انتخابی) | شاهسون سیر |
یلدا واژه ای سریانی است به معنی تولد. ابوریحان بیرونی در کتاب آثارالباقیه روز اول دی را روز خور می نامد و درباره آن چنین می گوید:
دی ماه که آن را خورماه نیز می گویند و نخستین روز پس از این شب را به خرم روز تعبیر می کنند. یعنی روزی که نور از حد نقصان به حد زیادت خارج می شود و قدرت آدمیان رو به افزونی می نهد و پریان به فنا می افتند.
در بسیاری از منابع و در میان بومی های برخی نقاط از واژه یلدا استفاده نمی شود و بیشتر عبارت شب چله به گوش می خورد. به عنوان مثال در ادبیات خراسان واژه یلدا به چشم نمی خورد و در اسناد شفاهی و مکتوب تمام دوره های تاریخی از عبارت شب چله یا چله نشینی استفاده شده است. مردم به این مراسم، شب چراغانی یا شب چراغ نیز میگفتند چرا که هر میهمانی برای رفتن به شب نشینی، چراغی را همراه خود میبرد و فراوانی چراغها باعث شد تا عبارت چهل چراغ که نشانه زیاد بودن چراغ است به کار برده شود.
چله مخفف کلمه چهله و نشان دهنده گذشت یک دوره است. در ادبیات عامه دو چله در ابتدای تابستان و در آغاز زمستان وجود دارد و در هر یک از این فصول یک چله کوچک و یک چله بزرگ در نظر گرفته می شود. چله های زمستان عبارتند از:
چله بزرگ
چهل روز اول زمستان یعنی اول دی ماه تا ده بهمن را چله بزرگ می نامند. مقصود از چله زمستان همان چله بزرگ است که به سرما و شدت آن اشاره دارد.
چله کوچک
چله کوچک بیست روز به طول می انجامد و در ایران مرکزی از دهم بهمن تا آخر بهمن طول می کشد؛ اما در قسمت های دیگر از هفدهم بهمن تا پنجم اسفند برای آن در نظر گرفته می شود.
تاریخچه شب یلدا
شب یلدا از دیرباز در میان ایرانیان جایگاهی خاص داشته است؛ اما شواهد حکایت از آن دارد که این جشن از سال ۵۰۲ قبل از میلاد و در زمان داریوش یکم در تقویم رسمی ایرانیان باستان ثبت شده است. علت پیدایش این شب و در نظرگرفتن آن به عنوان یک شب خاص حکایت های جالبی دارد که دانستن آنها خالی از لطف نیست.
در روزگاران دور و زمانی که کشاورزی، بنیان زندگی انسان ها را تشکیل میداد، مردم همیشه در مورد طول سال، سپری شدن فصلها و تضادهای طبیعی کنجکاو بودند و سعی می کردند تا سر از رمز و راز آنها دربیاورند. آنها به تدریج و بر اثر تجربه کارها و فعالیتهای خود را با حرکت خورشید، تغییر فصل ها، بلندی و کوتاهی روز و شب و جهت و حرکت و قرار ستارگان تنظیم کردند. مردم فهمیدند که در بعضی زمان ها و فصل ها، روزها بسیار بلند شده و به آنها امکان می دهند که بیشتر از روشنی و نور خورشید بهره ببرند. در نتیجه این مشاهدات، این اعتقاد به وجود آمد که نور و روشنایی و تابش خورشید نماد نیک و موافق است و به نبرد با تاریکی و ظلمت شب می پردازد. مردم دوران باستان از جمله اقوام آریایی، هندی، ایرانی - هندی و اروپایی به این حقیقت دست یافتند که آخرین روز پاییز، کوتاه ترین روز سال و شب اول زمستان طولانی ترینِ شب هاست. آنها متوجه شدند که دقیقا پس از این شب بلند، به تدریج روزها بلندتر و شبها کوتاه تر میشوند. به همین دلیل این شب را شب زایش خورشید (مهر) نامیدند و آن را به عنوان آغاز سال در نظر گرفتند. برخی بر این باورند که کریسمس مسیحیان نیز از همین اعتقاد نشات می گیرد.
از همین روی در دوران کهن فرهنگ اوستایی، سال با فصل سرد آغاز می شد. در اوستا، واژه «سَرِدَ» (Sareda) یا «سَرِذَ» (Saredha) به معنای «سرد» و به مفهوم «سال» آمده و نوید دهنده پیروزی اهورامزدا بر اهریمن و روشنی بر تاریکی است.
برهان قاطع که یک واژهنامه زبان فارسی است، واژه یلدا را این گونه توضیح می دهد:
یلدا، شب اول زمستان و شب آخر پاییز است که اول جَدی و آخر قوس باشد و آن درازترین شبهاست در تمام سال و در آن شب یا نزدیک به آن شب، آفتاب به برج جدی تحویل میکند و گویند آن شب به غایت شوم و نامبارک میباشد و بعضی گفتهاند شب یلدا یازدهم جدی است.
از این تعریف می توان چنین برداشت کرد که در گذشته تاریکی نماینده اهریمن بوده و در طولانی ترین شب سال، تاریکی اهریمنی دوام بیشتری دارد. به همین دلیل این شب برای ایرانیان نحس به شمار می رفته و برای دفع شر آن کارهایی خاص انجام می دادند. آنها آتش روشن می کردند تا تاریکی و عاملان اهریمنی و شیطانی را نابود کنند و از شر آنها بگریزند.
شب یلدا، شب میلاد خدای خورشید، عدالت، پیمان و جنگ هم اتلاق می شود و درباره آن دو روایت عمده بر سر زبان هاست:
برخی می گویند که در این شب مهر، میترا یا بر اساس اوستا و نوشتههای پادشاهان هخامنشی آمده، میثره (Mithra) به جهان بر می گردد. او از ایزدان باستانی هند و ایرانیست که ساعات روز را طولانی می کند و در نتیجه برتری خورشید به همگان نشان داده می شود. بد نیست بدانید آیین مهرپرستی یا آیین مهر بر اساس پرستش میترا در روزگارانی پیش از آیین زرتشت به وجود آمده و در اروپا به آیین میتراییان شهرت دارد.بعضی دیگر به تولد یک پیامبر در شب یلدا باور دارند و معتقدند در سال ۵۱ پادشاهی اشکانیان و مصادف با سال ۱۹۶ میلادی، پیامبری در شب یلدا به دنیا می آید. این پیامبر را توسط دو دولفین از آب بیرون می آورند و به همین دلیل در آیین مهر، آب اهمیت ویژهای داشته است.
هر دو روایت، شب یلدا را شب تولد مهر می دانند. این باور از آداب مهری به جا مانده که در شرق مدیترانه به طور وسیعی رایج بوده است و آثار آن را می توان در معابد مهری باقیمانده در پالمیرا و اردن دید.
ستارگان و خورشید در آیین میتراییسم، اهمیت و درجه بالایی دارند و بر اساس باور پیروان آن، مهر در یک حادثه نجومی زاده می شود. آنها تولد مهر را زمانی می دانستند که از آن به بعد خورشید، بیشتر در آسمان می ماند و روزها بلندتر می شد. این جشن از سرزمین ایران به روم باستان نیز رسیده و آن ها نام جشن ساتوران را بر آن نهاده ند. برخی نیز بر این باورند که عیسی بن مریم (ع) در این شب به دنیا آمده است و البته جشن کریسمس هم می تواند ریشه در همین باورها داشته باشد.
مطالعه منشور و قوانین سفر مندرج در سایت برای تمامی همسفران شاهسون سیر الزامی میباشد.
دورهمی شب یلدا، موسیقی زنده،، پذیرایی یلدایی (انار، لبو، آجیل، هندوانه، شام...)
لیدر مجرب میراث فزهنگی
پرداخت کلیه ورودیها برعهده آژانس میباشد.
نام بانک | شماره کارت | شماره حساب | صاحب حساب |
پارسیان | 6221061207610298 | 47000405307606 | مونا شاهسون بغدادی |
ملت | 6104337843838903 | 5630408758 | مونا شاهسون بغدادی |